Amaterizam, ćutnja i povlačenje

U svakom slučaju, krešendo propagande iz sredine novembra, doživio je mjesec kasnije poptunu dekonstrukciju tako što je BIRN-ova mapa krajnje desničarskih i ekstremističkih grupa na Balkanu – povučena sa interneta

izvor: Pobjeda

autor: Duško Mihajlović

BIRN: Propaganda koja je poklekla pred strukom i istinom

Narativ o takozvanom crnogorskom ekstremizmu, koji su Vijesti brižljivo gradile u pokušaju kreiranja vještačke protivteže velikosrpskom klerikalnom djelovanju, u cilju otvaranja „trećeg puta“ po kojem bi hodilo „dijete“ koncerna – Dritan Abazović, doživio je sredinom novembra svoj krešendo oličen u amaterskom uratku novinarke te medijske kuće Jelene Jovanović. Ona je u sada već suspendovanoj BIRN-ovoj mapi ekstremista na Balkanu, devetoro građanskih aktivista, među kojima i dvije novinarke Pobjede, označila kao vjerske fanatike i krajnje desničare.

Rečenica Jovanović izgovorena u jutarnjem programu TV Vijesti, dan nakon objavljivanja mape, u kojoj kaže kako su se „do sada obilježavale samo proruske i prosrpke organizacije, a pravili smo se da nijedan drugi vid desničarskog djelovanja ne postoji“, uz poruku da svi koji su se našli na mapi tu treba i da budu, najbolje se naslanja na rečenicu koju je njen glavni i odgovorni urednik Srdan Kosović napisao u tekstu objavljenom u Vijestima u februaru 2021. godine.

– Dio crnogorskog društva se prema Srbima u Vladi Crne Gore, ili na bilo kojoj drugoj poziciji sa koje se odlučuje, u ime cijelog građanstva, ponaša kao rasistička porodica na jugu Sjedinjenih Američkih Država šezdesetih godina, pošto ugleda crnca u autobusu – napisao je tada Kosović. To je jednako istinito kao tvrdnja pokojnog partrijarha crkve Srbije Irineja iz 2018. godine koji je uporedio položaj Srba u Crnoj Gori nakon obnove njene nezavisnosti sa položajem Srba u Hrvatskoj tokom fašističke Nezavisne države Hrvatske (NDH) u Drugom svjetskom ratu.

Od trenutka objavljivanja BIRN-ove mape, 16. novembra, u kojoj su brojni domaći regionalni intelektualci, politikolozi i novinari ocijenili da je, makar u dijelu koji se tiče Crne Gore, prepoznata matrica hibridnog djelovanja.

Politikolog Marko Savić, saradnik na Fakultetu političkih nauka u Podgorici, u intervjuu za Pobjedu krajem novembra, ocijenio je da BIRN-ova mapa zadovoljava elemente propagande, ali i hibridne prijetnje.

-Ako govorimo o mekom uticaju, jedan sistem koji je oformljen u Rusiji tokom prvog mandata Vladimira Putina podrazumijevao je da se neka stvar koja se želi etablirati kao istina plasira kroz respektabilne organizacije koje su vidljive i poštovane u zapadnom svijetu – ocijenio je tada Savić.

Balkanska istraživačka mreža – BIRN, odnosno njene analize i projekti, često su korišćeni kao relevantan izvor informacija u dokumentima značajnih međunarodnih organizacija, uključujući i NATO.

Skandalozni izvještaj izazvao je burne reakcije diljem regiona ali i u zemlji, sa izuzetkom medija koji su pod direktnom kontrolom srpskog kapitala, ali i Javnog servisa. Na brojna negodovanja respektabilnih nevladinih organizacija, inteltualaca, ali i na novinarska pitanja BIRN, pod rukovodstvom regionalne direktorke Marije Ristić, pribjegao je konceptu odsustva i prebacivanja odgovornosti, brisanja impresuma, pokušaju sklanjanja u stranu i novinarskih i medijskih uzusa ponašanja. Sve to kako bi proizvod učinili „neokaljanim“, a sebe sačuvali od odgovornosti, što je sve ukazivalo na široko propagandno djelovanje.

Na organizovanu akciju ukazala je još jedna činjenica – svega 15 dana nakon objavljivanja skandaloznog mapiranja „terorista“, Ristić je obavijestila kolege da napušta organizaciju, a tri dana nakon tog pisma BIRN je i na sajtu zvanično objavio informaciju da je ona „podnijela ostavku u potrazi za novim profesionalnim izazovima“, te da je nova direktorka Milka Domanović.

Kako je Pobjeda ranije pisala, a na osnovu informacija koje smo dobili od više insajdera iz samog BIRN-a, potezi koje su povlačili, odnosno nijesu povlačili, Ristić i direktor BIRN-a BiH koji je koordinirao cijeli projekat, Denis Džidić, bili su gaženje svih internih smjernica mreže za ponašanje u slučajevima kada neko osporava objavljeni sadržaj.

U svakom slučaju, krešendo propagande iz sredine novembra, doživio je mjesec dana kasnije, 13. decembra, poptunu dekonstrukciju tako što je BIRN-ova mapa krajnje desničarskih i ekstremističkih grupa na Balkanu – povučena sa interneta.

Na sastanku održanom u Tirani 11. decembra, a nakon prethodnog insistiranja BIRN-ovog Nadzornog odbora kojim predsjedava engleski novinar Tim Džuda, donio je odluku da se do daljnjeg sporna mapa ukloni sa interneta.

– BIRN-ova mapa krajnje desničarskih i ekstremističkih grupa na Balkanu, koja dokumentuje organizacije i grupe aktivne u Albaniji, Bosni i Hercegovini, Kosovu, Sjevernoj Makedoniji, Crnoj Gori i Srbiji, trenutno je nedostupna javnosti u iščekivanju rezultata nezavisne revizije – piše danas na veb adresi, na kojoj se do 13. decembra nalazila mapa.

U zvaničnom obraćanju, BIRN je naveo da su 25. novembra „nakon niza internih procedura“ donijeli odluku o slanju podataka na nezavisnu provjeru.

Konačni epilog skandaloznog targetiranja devetoro građanskih aktivista, po receptu ruskog hibridnog djelovanja, kojim je novinarka Jovanović, uz podršku urednice Balkaninsight-a Dušice Tomović, takođe dugogodišnje novinarke Vijesti, i regionalne direktorke BIRN-a Marije Ristić, uslijediće svakako nakon sudskih procesa u Bosni i Hercegovini, ali i pred domaćim pravosuđem.

No, možda najbolje od svega o tome u čijoj kuhinji je kuvana BIRN-ova čorba za Crnu Goru, govori pokušaj glavnog i odgovornog urednika Vijesti da opravda potpuno ignorisanje ovog skandala navodnom „propagandnom hajkom“ na koju kao urednik „nije našao način da ponudi čitaocima išta vrijedno i novo što bi objasnilo ovaj problem“.

I dok je Kosović kontemplirao nad uređivačkim nedoumicama, beskrupulozno ignorišući problem koji je novinarka njegove kuće napravila ljudima crtajući im mete – napravili su i problem samom BIRN-u.

Prema pisanju vojvođanskog portala Autonomija.info, jednog od rijetkih srpskih medija koji se bavio skandaloznom BIRN-ovom mapom, na jednom regionalnom novinarskom skupu pojedini predstavnici BIRN-a žalili su se kolegama da su im brojni sagovornici iz regiona, a naročito iz Crne Gore, otkazali zakazane razgovore – upravo zbog amaterskog uratka novinarke Jovanović. Istakli su tada da su zbog toga u strahu od gubitka novinarskog integriteta i kredibiliteta.

Podijeli:

Related posts

Leave a Comment