Manje kosovske policije na sjeveru, prijevremeni izbori, povlačenje srpskih demonstranata i neki zahtjevi vlastima Srbije su dio predloga kosovskog premijera Aljbina Kurtija (Albin Kurti) za deeskalaciju situacije na sjeveru Kosova.
Kurti je u video poruci objavio svoj plan za deeskalaciju situacije na sjeveru Kosova, gde živi većinsko srpsko stanovništvo.
Prema tom predlogu, policija Kosova bi smanjila prisustvo na sjeveru i oko opštinskih zgrada srazmjerno smanjenju nasilja, dok bi se civilnom sektoru i pripadnicima međunarodnih misija omogućilo da prate sudske postupke uhapšenih za nasilje.
Potom bi, prema Kurtijevom planu, trebalo organizovati prijevremene izbore u četiri opštine na sjeveru Kosova, koji bi bili mogući uz peticiju 20 odsto upisanih na birački spisak.
Tenzije na sjeveru Kosova su podignute krajem maja, kada su kosovske vlasti donijele odluku da preuzmu opštinske zgrade na sjeveru uz pomoć policije. Tome se oštro usprotivilo lokalno srpsko stanovništvo koje je bojkotovalo posljednje aprilske izbore i ne prihvata albanske gradonačelnike.
Oni svakodnevno protestuju mjesec dana sa zahtjevom da se sa sjevera povuče sva specijalna jedinica Policije Kosova a da gradonačelnici ne dolaze na posao. Traže i da se oslobode uhapšeni, koje kosovske vlasti optužuju za „kršenje ustavnog poretka“, napade na policiju, KFOR i novinare.
Kurti u svom predlogu o deeskalaciji ima zahtjeve i prema Srbiji.
Neki do njih su da povuče „nasilne demonstrante ispred zgrada opštine i okolnih mjesta“, da se obaveže da će sarađivati oko procesuiranja onih koji su prekršili kosovske zakone, te da spusti borbenu gotovost vojske duž granice sa Kosovom.
Takođe, Kurti od zvaničnog Beograda traži da se ne miješa u „pravo građana srpske nacionalnosti i svih političkih partija da slobodno učestvuju na izborima“.
Do sada je na gotovo svim izborima na Kosovu pobjeđivala Srpska lista sa oko 90 odsto glasova. Ona je jedina partija kosovskih Srba koja ima podršku Beograda da učestvuje u kosovskim institucijama.
Kurti je zaključio i da izražava bezuslovnu posvećenost dijalogu sa Srbijom o normalizaciji odnosa, te dodao da je ovaj plan predstavio i posrednicima u tom procesu iz EU, visokom predstavniku Žozepu Borelju i specijalnom izaslaniku Miroslavu Lajčaku.
Zapadne zemlje i Evropska unija (EU) su odgovornost za podizanje tenzija uglavnom prebacili na Kosovo i traže hitnu deeskalaciju.
Zbog ignorisanja ovog zahtjeva EU je preduzela neke mjere protiv Kosova a razmatraju se i nove.
Kurti je, pak, na ovaj stav EU rekao da „cijeni njihovu podršku bez obzira na okolnosti“, da je Evropa „naš kontinent i sudbina“.
On je prethodno 13. juna potvrdio da je predstavnicima KVINTA-e (SAD, Velika Britanija, Francuska, Nemačka i Italija) prenio predlog za smanjenje tenzija na sjeveru Kosova te da je isti već proslijedio i Borelju.
RSE
